11 - Ptolemaios için Onurlandırma | ||||||||||||||||||||||||||||||
![]() |
FBA2022-6013 | ![]() |
||||||||||||||||||||||||||||
Proje 6013: 11 | Envanter No: AC-8 | |||||||||||||||||||||||||||||
Koordinat | 36°31'27.05"K / 30°33'7.78"D | |||||||||||||||||||||||||||||
Ölçüm Hassasiyeti |
|
|||||||||||||||||||||||||||||
Konumu | in-situ incertus | |||||||||||||||||||||||||||||
Bulunduğu Yer | Ana caddenin kenarında | |||||||||||||||||||||||||||||
Tarih Aralığı | MS 2. yy’ın 2. çeyreği | |||||||||||||||||||||||||||||
Materyal | Kireç taşından dikdörtgen bir kaide | |||||||||||||||||||||||||||||
Ölçüler | 1,45 m; genişlik: 0,49 m; derinlik: 0,45 m | |||||||||||||||||||||||||||||
Yazıt İçeriği | ||||||||||||||||||||||||||||||
Hellence | ||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||
Çeviri | ||||||||||||||||||||||||||||||
Phaselis’lilerin boule ve demos’u, güzel ve iyi bir insan olan,
kentin önde gelen kişisi, hayatı boyunca eikosaprotas’lık yapmış, kentin
yol gösterici tanrıçası Athena Polias’ın ve tanrı imparatorların rahipliğini yapmış, onursever bir şekilde prytanlık yapmış, Lykia Birliği’nin hypophylaks’lık görevinde bulunmuş, yaşam boyunca yaptığı her bir memuriyet için kent tarafından onurlandırılacak kadar kente çok ve büyük bağışlarda bulunmuş, öldükden sonra da vatana adak hediyesi, bayram düzenlenmesi ve de yardım dağıtımı için sonsuz hediyeler vasiyet etmiş olan Kolalemis oğlu Phaselis’li Ptolemaios oğlu Ptolemaios’u ona duyulan saygı dolayısıyla onurlandırdı. Bu heykelin dikimini Enbromos oğlu Enbromos’un kızı Phaselis’li Tertia olarak da bilinen, yüce bir kişilik olan, kendisinin varisi Mennessa yaptı ve Ptolemaios da uygun olduğu şekilde bunu yerine getirdi(Tüner Önen, 2008:325). |
||||||||||||||||||||||||||||||
Harf Niteliği | ||||||||||||||||||||||||||||||
Harf Karakteri | Harf Yüksekliği | |||||||||||||||||||||||||||||
Majüskel | Minüskel | |||||||||||||||||||||||||||||
Yazıt Taşıyıcısının Konservasyon Durumu | ||||||||||||||||||||||||||||||
1 | Müdahale Tarihi | Konsevasyon Ekibi | Kullanılan Malzemeler | Yapılan Değişiklikler | ||||||||||||||||||||||||||
11/14/2022 | sayfa85 | Paslanmaz donatı ve epoksi | Birleştirme | |||||||||||||||||||||||||||
Konservasyon öncesi görünüm | Konservasyon sonrası görünüm | Analiz | ||||||||||||||||||||||||||||
![]() |
|
Alttan ve üstten
profillendirilmiş olan söz konusu yazıtlı heykel kaidesi, üstten 2. ve 5. satırlar arasında, ortadan sola doğru aşağı inecek şekilde kırılmış durumda bulunmuştur.AC-8 envanter nolu 11 numaralı yazıt paslanmaz donatı ve epoksi ile birleştirilmiştir. |
||||||||||||||||||||||||||||
2 | Müdahale Tarihi | Konsevasyon Ekibi | Kullanılan Malzemeler | Yapılan Değişiklikler | ||||||||||||||||||||||||||
12/6/2020 | Kireç bağlayıcı harç | Birleştirme | ||||||||||||||||||||||||||||
Konservasyon öncesi görünüm | Konservasyon sonrası görünüm | Analiz | ||||||||||||||||||||||||||||
![]() |
|
Yazıtın eksik bölümlerinin kireç bağlayıcılı harç kullanılarak tümlenmesi çalışmaları gerçekleştirilmiştir. | ||||||||||||||||||||||||||||
3 | Müdahale Tarihi | Konsevasyon Ekibi | Kullanılan Malzemeler | Yapılan Değişiklikler | ||||||||||||||||||||||||||
12/11/2020 | Kireç bağlayıcı harç | Birleştirme | ||||||||||||||||||||||||||||
Konservasyon öncesi görünüm | Konservasyon sonrası görünüm | Analiz | ||||||||||||||||||||||||||||
![]() |
|
Yazıtın eksik bölümlerinin bütünleştirme çalışmaları bitirilmiştir. | ||||||||||||||||||||||||||||
Edisyon | ||||||||||||||||||||||||||||||
Beaufort 1818, 66; CIG 4332; IGR III 764; Laum 1914, 124, nr. 140; Barth 1850, 252, nr. 26; CIG Add. III s. 1156; van Buren 1908, 188, nr. 17; TAM II 1200; Blackman 1981, 140, lev. 69, 4); Tüner Önen, 2008, 324-326, nr. 22 |
||||||||||||||||||||||||||||||
Metin Yorumu | ||||||||||||||||||||||||||||||
Str. 2
……ΕΜΑΤΟΝΔΙΣΤΟΥΚΟΛΛΑΝΑΙ,
Beaufort; Πτολεμα]ῖον
δί[ς τ]οῦ [Πτ]ολ[εμ]α[ίου] van Buren ve CIG; Ptolemaios ismi, yaklaşık 1 yüzyıl boyunca Ptolemaios yönetiminde kalan Lykia’da oldukça sevilen bir isimdir. Ptolemaios’un dedesinin ismi olan Kolalemis yerel bir Anadolu ismidir ve şimdiye kadar Phaselis’ten bunun dışında 6 yazıttan (Nr.: 25, 27, 32, 33, 34, 40) ve Phaselis teritoryumunda bulunan Zindan yakasından bir mezar yazıtından bilinmektedir (TEp. 5). Kalinka bu ismi Κολαλή[μιος] olarak tamamlamıştır, fakat yine Phaselis’ten ele geçen başka bir yazıtta (Nr. 34) Κολάλημις’in genetiv hali Κολαλήμεος olarak geçmektedir. Bundan dolayı burada da Κολαλήμεος hali kabul edilmiştir. Fakat –ις ile biten isimlerin genetivi için –εως, -εος ve –ιος formlarının hepsinin de kullanıldığı tespit edilmiştir. Str. 3/5 ἄνδρα καλὸ[ν καὶ] ἀγαθ[ὸ]ν γενόμενον καὶ [τοῦ πρ]ώτου τάγματος τῆς πό̣[λ]εο[ς Str. 6 Roma, İmparatorluk Dönemi’nin başlarında, doğu kentlerinden δεκάπρωτοι seçmelerini istemiştir. Lykia’da İmparator Hadrianus’un ilk yıllarında bu uygulamanın bırakılmaya başlandığı ve bunun yerine εἰκοσάπρωτοι’ların geçtiği düşünülmektedir. Bu memurlar, kent vergilerinin düzenli olarak ödenmesinden sorumludurlar ve zaman içinde kentsel finans işleriyle ilgili olan başka görevler de üstlenmişlerdi. Εἰκοσαπρῶτοι memuriyeti Ptolemaios’un kariyerinin İ.S. 2. yüzyılın 2. çeyreğine tarihlenebileceğine işaret etmektedir. Str. 7-8 καὶ μέ](χ)ρι τοῦ [τ]ῆς ζωῆς [ἀ]ρχι-|ερεύσαντα, van Buren. προκαθηγέτις sıfatı çok nadir kullanılır. Kentte tanrı imparatorların yanında Athena Polias rahipliğinin bulunması Lykia kentleri için alışılmış bir durumdur. Phaselis’ten başka pek çok kent, kendi tanrıları için birer rahiplik memuriyeti oluşturmuştur. Str. 11 Prytan’lar, bir yıllığına seçilen ve en azından İmparatorluk Dönemi’nde bağımsız resmi bir makamı oluşturan memurlardır. Str. 12 ὑποφύλαξ memuriyeti, polis ile koinon arasında idari bir bağ oluşturan, etki alanı yerel gereksinimler çerçevesiyle sınırlı olan ve genellikle yerel eşraf tabakanın üstlendiği bir memuriyettir. Şimdiye kadar, Lykia Birliği’nde görev almış 22 hypophylaks tespit edilmiştir. Str. 22 ΑΥΤΟΣ, Beaufort; αὐτο[ύς] van Buren. Str. 24 Μέννησσα sadece bu yazıttan bilinen bir isimdir. Τερτία ismi Asia Eyaleti’nde bilinen ve kullanılan bir isimdir. Bu isme Lykia’da Phaselis dışında Idebessos ve Balbura’da da rastlanmaktadır. Tertia’nın dedesinin ismi olan Ἔνβρομος, Lykia’da karşımıza çıkan yerel bir isimdir ve bu yazıt dışında Phaselis’te iki yazıtta Ἔμβρομος (Nr. 32, 33) ve bir yazıtta yine Ἔνβρομος formunda (Nr. 40) olmak üzere üç yazıtta geçmektedir(Tüner Önen,2008:325-326). |
||||||||||||||||||||||||||||||
Bibliyografi | ||||||||||||||||||||||||||||||
1 | Akçay, A 2016, Kültürel miras araştırmalarında kullanılan yeni teknolojik yaklaşımlar: Phaselis yazıtları örneği. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Akdeniz Üniversitesi. Antalya. | |||||||||||||||||||||||||||||
Araştırma Durumu | ||||||||||||||||||||||||||||||
FBA2022-6013 kapsamında araştırma ve geliştirme çalışmaları devam etmektedir. | ||||||||||||||||||||||||||||||